REYNAARDE TALENTONTWIKKELING
030 - 60 627 11
INFO@REYNAARDE.NL

Improvisatie

Improvisatie (vaak afgekort tot improv of impro) is een vorm van theater waarbij de spelers het verhaal, de personages en de dialogen ter plaatse verzinnen met het publiek. Ze stappen dus de scène in met een beperkt aantal elementen (vaak suggesties uit het publiek) zoals de locatie waar de scène zich afspeelt, of het soort personage dat ze spelen, en improviseren de rest op het moment zelf. Improvisatievoorstellingen zijn vaak komisch, maar er zijn ook improvisatievormen die niet noodzakelijkerwijs humoristisch van opzet zijn.

Awareness, luisteren, focus, vertrouwen en instinctief of spontaan handelen, zijn hierin belangrijke vaardigheden voor de acteurs.

Geschiedenis

Improvisatie is zo oud als theater zelf, misschien zelfs nog ouder. Door de geschiedenis heen vinden we ook echt gecultiveerd improvisatietheater, zoals bij de Commedia dell'arte, waar een vaste verzameling personages met een traditioneel bepaald karakter vrijelijk improviseerde op de grote lijnen die in een summier scenario waren vastgelegd. Een aantal belangrijke grondleggers van het hedendaagse improvisatietheater zijn Keith Johnstone als het gaat om korte vormen (waaronder Theatersport), Del Close (en) als het gaat om lange vormen en Viola Spolin (en).

Korte Vormen

De populaire korte vorm improv bestaat uit korte scènes die normaal gesproken gebaseerd zijn op een voorafgesproken spelvorm, structuur of idee en worden door de spelers uitgespeeld op basis van een door het publiek gegeven suggestie. De nadruk ligt vaak op het zo snel mogelijk bouwen van een verhaal. Vele korte vormen zijn ontwikkeld door Keith Johnstone en Viola Spolin en er bestaan verschillende scholen en formats. Naast de afgelijnde bestaande formats worden er heel veel tussenvormen en eigen spelletjes gespeeld (er kan worden geïmproviseerd op de vooraf bepaalde vorm) wat van dit type improvisatietheater een erg levend genre maakt.

Opvallend is dat de meeste vormen die gespeeld worden bij korte vorm improv ooit zijn bedacht als oefening om improvisatievaardigheden aan te leren voor long forms, maar bleken genoeg amusementswaarde te hebben om ze ook voor publiek uit te voeren.

Lange Vormen

Bij lange vorm improv creëren acteurs een voorstelling waarin scènes vaak met elkaar verweven zijn door middel van het verhaal, de karakters of thema's. Dit type voorstelling neemt vaak de vorm aan van een bestaande type theater, zoals een avondvullende theatervoorstelling of een musical. De meest bekende (en waarschijnlijk ook eerste) lange vorm is de Harold, ontwikkeld door Del Close (en).

Het verschil tussen korte en lange vormen is soms moeilijk te bepalen. Hiervoor geldt de 12 minuten regel: elke scène langer dan 12 minuten is een lange vorm.

Improv in workshops, trainingen en events

We maken veel gebruik van improvisatietechnieken in onze workshops, trainingen en events. We merken dat het effectiever is om met gedrag te experimenteren dat er over te praten. Op die manier ervaren deelnemers direct wat het effect is van hun houding of gedrag. Door de improvisatietechnieken kunnen wij de deelnemers een spiegel voorhouden, de deelnemers inzicht geven in (eigen) houding en gedrag en het maakt het mogelijk om te kunnen experimenteren met (nieuw) gedrag. Bij events passen we regelmatig vormen van improvisatietheater toe wat wij weer omgedoopt hebben naar competentietheater.

Een aantal principes is hierin voor ons zeer belangrijk.

• Accepteren: JA-zeggen
• Ruimte om te falen: fouten mogen maken
• Veiligheid: structuur biedt houvast
• Samenwerking: teambuilding en elkaar helpen
• Er voor gaan: energie en plezier